4 mei 2016

Herdenken.

Herdenken van de oorlogsslachtoffers. Dat zijn er veel. Gelukkig  niet in mijn familie, voor zover ik weet. Ik hoor wel hartverscheurende verhalen van mensen, die wel geliefden door de oorlog moeten missen. Vorig jaar hoorde ik voor het eerst over Joden, die na de oorlog terug kwamen en hoe ze verwelkomd werden. Niet dus. Dat was schokkend om te horen. Niet welkom, bezittingen weg, je huis bewoond door anderen. "Leef jij nog? Ik dacht dat je ook wel dood zou zijn". Zulke reacties en erger.

Zoiets had ik nog nooit eerder gehoord. Naief misschien, maar ik schrok er erg van. Is het zo gegaan?

Ik heb de oorlog niet meegemaakt, toen was ik nog niet geboren. Ik heb wel eens verhalen gehoord van mijn ouders. Ze woonden naast de spoorlijn en die werd gebombardeerd. Mijn zussen lagen toen tussen de glassplinters in hun bedjes. Mijn vader werkte in de bouw en ruilde spijkers voor voedsel.  Zulke verhalen. niet spectaculair of heldhaftig. Oom Theunis moest mee werken aan de startbaan in Havelte. Waarom mijn vader niet verplicht werd voor de Duitsers te werken, weet ik niet.

Ik weet meer uit de boeken, die ik gelezen heb: Snuf de hond, Oorlogswinter, Oorlog zonder vrienden, Signalen in de nacht, Anne Frank, Johannes Post, Frits de zwerver, enz. enz.

Wie moet ik nu herdenken?

Laten we ook denken aan de mensen uit latere oorlogen. Veteranen, die nog steeds lijden onder hun ervaringen en daar geen echt begrip voor vinden. Traumatisch.

Herdenken.

Soms ga ik naar de begraafplaats en sta bij het graf van mijn ouders. Dan denk ik aan wat zij voor mij hebben betekend. Veel. Dat heb ik hen nooit gezegd toen ze nog leefden. daar stond ik toen helemaal niet bij stil, maar het is wel zo. Als ik me omkeer, zie ik het graf van Afke. Mijn schoonzusje, met wie ik op de solex heel hard over de Noordersingel reed (die hobbelde zo lekker) en met wie ik voor het eerst naar de bioscoop ging. We moesten eerst wachten, tot mevrouw Gratz weg was (de vrouw van de dominee), want eigenlijk mochten we niet naar de bioscoop en ze moest ons maar liever niet zien.. Tja, Sound of music. Wat is daar verkeerd aan?  

Zo lang geleden. Afke is  veel te vroeg overleden, maar ze heeft wel een belangrijke rol in mijn leven gespeeld, juist ook door haar overlijden.

Ook aan haar denk ik vanavond.

Even stilstaan bij het verleden is niet verkeerd.

Morgen Bevrijdingsdag. Ook Hemelvaartsdag. Weer een dag om te herdenken. Mijn vader is 32 jaar geleden op Hemelvaartsdag gestorven. de datum weet ik niet meer. 's Morgens begeleidde ik de dienst op het orgel. 's Avonds bereidden we de begrafenis voor. Weinig persoonlijke inbreng toen. Ik heb die dienst orgelgespeeld. Dat wilde ik. Een zus had bedenkingen: "We moeten geen drama hebben". Dat werd het ook niet.

Als je eenmaal aan het herdenken bent, kun je doorgaan.

Morgen Bevrijdingsdag.